Σύστημα Συμμετοχικής Πιστοποίησης (ΣΣΠ/PGS) – Εργαλειοθήκη
Αυτή η εργαλειοθήκη απευθύνεται σε όσους εργάζονται για την οικοδόμηση τοπικών συστημάτων διατροφής. Απευθύνεται σε πρωτοβουλίες που βασίζονται στην αλληλεγγύη, όπως η Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία (CSA) και τα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης (PGS/ΣΣΠ). Το PGS/ΣΣΠ και η ΚΥΓΕΩ έχουν πολλές ομοιότητες, όσον αφορά τους γενικούς στόχους που θέτουν για τη βελτίωση των βιοτικών πόρων των βιολογικών παραγωγών και την αύξηση της πρόσβασης των καταναλωτών σε ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα. Τόσο το PGS/ΣΣΠ όσο και η ΚΥΓΕΩ ενισχύουν τη διαφάνεια και τις κοινές διαδικασίες λήψης αποφάσεων.Δίνουν προτεραιότητα σε μια προσέγγιση αλληλεγγύης όπου οι κοινότητες έχουν κοινές ευθύνες για την εφαρμογή βιώσιμων γεωργικών πρακτικών.
Η εργαλειοθήκη του ΣΣΠ αποτελείται από μια σειρά εργαλείων:
-
Εκδόσεις:
Ένα ενημερωτικό booklet για το διατροφικό σύστημα στην Ελλάδα της κρίσης και πως έχουν απαντήσει οι πολίτες σε τοπικό επίπεδο για να δώσουν λύση. Πολύ σύντομα, περιγράφεται το τι είναι η Συμμετοχική Πιστοποίηση, τι προσφέρει σε ένα τοπικό διατροφικό σύστημα, γιατί να συμμετέχει κάποιος σε ένα ΣΣΠ και, τέλος, ποιες είναι οι θεμελιώδεις αρχές και τα βασικά στοιχεία ενός ΣΣΠ.
Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της εργαλειοθήκης. Δίνουν έμφαση στο πώς, αν και αναπτύσσονται ανεξάρτητα σε διαφορετικές χώρες και πολιτιστικά πλαίσια, τα ΣΣΠ μοιράζονται ένα κοινό σύνολο βασικών στοιχείων και χαρακτηριστικών.
Συνήθως οι CSA υλοποιούνται μεταξύ ενός ή περισσοτέρων παραγωγών και μιας ομάδας καταναλωτών που πληρώνουν εκ των προτέρων για να λάβουν μέρος της συγκομιδής. Αυτή η δημοσίευση αναλύει τις ανάγκες και τα οφέλη που παρακινούν τα εγχειρήματα ΚΥΓΕΩ να συμπεριλάβουν ένα ΣΣΠ στις δομές τους. Οι λόγοι οφείλονται στην ανάγκη διατήρησης της έννοιας της έννοιας της ΚΥΓΕΩ (δηλ. σε σχέση με τις θεμελιώδεις αρχές της ΚΥΓΕΩ) για τη συνεχή βελτίωση των αγροτικών προϊόντων και της αλληλεγγύης.
-
Παρουσιάσεις για την Συμμετοχική Πιστοποίηση
Στο πλαίσιο του προγράμματος EATING CRAFT, δημιουργήθηκαν 4 παρουσιάσεις με όλες τις πληροφορίες για το Σύστημα Συμμετοχικής Πιστοποίησης. Οι θεματικές των παρουσιάσεων είναι οι παρακάτω:
Εισαγωγή στη Συμμετοχική Πιστοποίηση – Στην πρώτη παρουσίαση υπάρχουν πληροφορίες για το σύστημα διασφάλισης βιολογικής ποιότητας καθώς και τα κύρια χαρακτηριστικά και τις θεμελιώδεις αρχές του Συστήματος Συμμετοχικής Πιστοποίησης.Γιατί να συμμετέχει κάποιος σε ένα ΣΣΠ; Ποιο είναι το όραμα πίσω από αυτό;
Συμμετοχική Πιστοποίηση και Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία – Στη δεύτερη παρουσίαση βλέπουμε το κοινό όραμα πίσω από τα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης και την ΚΥΓΕΩ. Πως δουλεύουν μαζί; Πως εφαρμόζει μια ΚΥΓΕΩ τη Συμμετοχική Πιστοποίηση; Πως κινούμαστε για να εδραιώσουμε μια ΚΥΓΕΩ που χρησιμοποιεί Συμμετοχική Πιστοποίηση;
Πως χτίζεται και πως λειτουργεί το Σύστημα Συμμετοχικής Πιστοποίησης – Στην τρίτη παρουσίαση βλέπουμε αναλυτικά τα βήματα για την υλοποίηση του ΣΣΠ καθώς και την καθημερινή του λειτουργία.
Αξιολόγηση από ομοτίμους & Επίσκεψη στο αγρόκτημα – Στην τέταρτη παρουσίαση βλέπουμε την αξιολόγηση από ομοτίμους, τη διαδικασία δηλαδή όπου οι γεωργοί που ανήκουν στο ΣΣΠ μαζί με τους καταναλωτές και άλλους ενδιαφερόμενους αξιολογούν τις πρακτικές παραγωγής των ομολόγων τους. Που βασίζεται η αξιολόγηση από ομοτίμους; Ποια είναι η ηθική στάση και η συμπεριφορά μέσα στην ομάδα; Πως γίνεται και πως λειτουργεί η αναφορά της αξιολόγησης;
Για περισσότερες πληροφορίες και για να λάβετε τις παρουσιάσεις σε μορφή PDF επικοινωνήστε μαζί μας στο bethechange@agroecopolis.org .
-
Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης από ομοτίμους
Η αξιολόγηση από ομοτίμους παρέχει έναν μηχανισμό μέσω του οποίου η συμμόρφωση προς τα πρότυπα και τους κανόνες μπορεί να επαληθευτεί από τους ομοτίμους. Παρέχει επίσης την ανταλλαγή γνώσεων, όπου όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, μαθαίνουν περισσότερα για τα πρότυπα και τις καλλιεργητικές πρακτικές του άλλου. Οι χρήστες ενθαρρύνονται να πάρουν έμπνευση και να προσαρμόσουν το περιεχόμενο αυτής της λίστας ελέγχου ανάλογα με τις ανάγκες τους. Ο σχεδιασμός, ο έλεγχος και η υιοθέτηση της ορθής αξιολόγησης από ομοτίμους με βάση τα υιοθετηθέντα πρότυπα, είναι ένα θεμελιώδες βήμα για κάθε πρωτοβουλία ΣΣΠ και για τα εγχειρήματα ΚΥΓΕΩ που εισάγουν επισκέψεις σε αγροκτήματα στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Αυτή η λίστα ελέγχου συνοδεύεται από έναν βασικό κατάλογο στόχων και απαιτήσεων που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε κάθε βιολογικό πρότυπο, με έμφαση στην καλλιέργεια. Αυτός ο κατάλογος υπάρχει στο COROS (Κοινοί Στόχοι και Απαιτήσεις για τα Οργανικά Πρότυπα – που ονομάζεται επίσης «Απαιτήσεις Προτύπων IFOAM»).
Μπορείτε να κατεβάσετε το πρότυπο ερωτηματολόγιο στα ελληνικά: Ερωτηματολόγιο αξιολόγησης από ομοτίμους
-
IFOAM Policy Brief: «Πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να υποστηρίξουν τα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης (PGS/ΣΣΠ)»
Στο πλαίσιο του προγράμματος EATING CRAFT, δημιουργήθηκε μια νέα έκδοση του IFOAM Policy Brief με τίτλο «Πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να υποστηρίξουν τα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης (PGS)». Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 2011, αποτελεί ένα ορόσημο στο έργο υπεράσπισης του IFOAM. Το έγγραφο απευθύνεται σε υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής και άτομα που επιθυμούν να υποστηρίξουν το ΣΣΠ όχι μόνο μέσω της αναγνώρισης στα εθνικά τους οργανικά συστήματα ρύθμισης αλλά και μέσω διαφορετικής μορφής υποστήριξης που στοχεύει στην προώθηση και όχι στη ρύθμιση. Για πρόσθετες συμβουλές σχετικά με τον τρόπο εξασφάλισης δημόσιας υποστήριξης στην ανάπτυξη ΣΣΠ, μπορείτε να ελέγξετε το ειδικό μέρος των Οδηγιών για τη δημόσια υποστήριξη της βιολογικής γεωργίας (αγγλικό κείμενο).
Μπορείτε να κατεβάσετε στα αγγλικά την τελευταία έκδοση του IFOAM Policy Brief από την ιστοσελίδα του IFOAM.
-
Παγκόσμια έρευνα για πρωτοβουλίες ΣΣΠ το 2019
Τα αποτελέσματα από την παγκόσμια έρευνα του IFOAM – Organics International για τις πρωτοβουλίες ΣΣΠ του 2019: μελετώντας τους χάρτες μας, μπορείτε να δείτε την παγκόσμια εικόνα της εξέλιξης του ΣΣΠ. Κάντε κλικ εδώ για πρόσβαση στους παγκόσμιους ΣΣΠ χάρτες. Τα τελευταία στοιχεία σχετικά με την ανάπτυξη του ΣΣΠ διατίθενται επίσης online με τη λήψη της έκδοσης PDF του «The World of Organic Agriculture» (στην αγγλική γλώσσα) που δημοσιεύτηκε από το Ινστιτούτο Βιολογικής Γεωργικής Έρευνας (FiBL), το οποίο είναι διαθέσιμο εδώ.
-
Βίντεο
Τρία βίντεο με ελληνικούς υποτίτλους που παρουσιάζουν τα βασικά στοιχεία του ΣΣΠ, μοιράζονται τις εμπειρίες των πρωτοβουλιών ΣΣΠ παγκοσμίως και δείχνουν πώς το ΣΣΠ Nature et Progrès διεξάγει αξιολογήσεις από τους ομότιμους.
Εισαγωγή στα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης
Animated video: «Συνεργάσου με αυτόν που σε ταΐζει»
Η αξιολόγηση από ομοτίμους της Nature & Progrès
-
Εκδηλώσεις
Στο πλαίσιο του προγράμματος EATING CRAFT,που αφορά στην εκπαίδευση ενηλίκων με στόχο τη δημιουργία βιώσιμων τοπικών διατροφικών συστημάτων, έγιναν 4 εκδηλώσεις από το Αγροοικόπολις. Στόχος τους ήταν να ενεργοποιήσουν άτομα και εγχειρήματα που ενδιαφέρονται για το Σύστημα Συμμετοχικής Πιστοποίησης να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις για τα ΣΣΠ.
1η εκδήλωση: 13/6/2018, στο χώρο «Κήπος», Θεσσαλονίκη
Σε αυτή την πρώτη συνάντηση κάναμε μια εισαγωγή στο πώς λειτουργεί το Σύστημα Συμμετοχικής Πιστοποίησης (ΣΣΠ), πώς «στήνεται», σε τι βασίζεται, και σε ποιους απευθύνεται. Μέσα από την εμπειρία που μας μετέφεραν οι δύο καλεσμένοι μας, Simon Carraz (Γαλλία) και Ceyhan Temürcü (Τουρκία), από τα εγχειρήματα ΣΣΠ στα οποία συμμετέχουν, είδαμε με περισσότερη λεπτομέρεια τη λειτουργία τους καθώς και τις ιδιαιτερότητές τους.
Αναδείχτηκε ότι τα βασικά θεμέλια αυτού του εργαλείου, όπως η ενεργή συμμετοχή των εμπλεκομένων, η έλλειψη ιεραρχίας και το δικαίωμα να «έχουμε λόγο» στο θέμα της διατροφής, είναι επίσης ζητήματα ιδιαίτερα σημαντικά για όσες κι όσους επιθυμούν ένα διαφορετικό διατροφικό σύστημα. Ακόμη, αξιοσημείωτο είναι ότι αρκετές/οί από τις/τους συμμετέχουσες/οντες επέκτειναν τη σκέψη τους για τη χρησιμότητά των ΣΣΠ γενικά σε εγχειρήματα κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Διαβάστε για την εκδήλωση και στην ιστοσελίδα του IFOAM: https://www.ifoam.bio/en
2η εκδήλωση, 4/12/2018, στο χώρο «Κήπος», Θεσσαλονίκη
Στη δεύτερη συνάντηση μιλήσαμε για το πώς ξεκινάμε στη βάση των κοινών αξιών, τα βήματα και τις αποφάσεις κατά το στήσιμο ενός δομημένου Συστήματος Συμμετοχικής Πιστοποίησης και εργαστήκαμε από κοινού πάνω σε ιδιαίτερες περιπτώσεις που προκύπτουν στην καθημερινότητά του.
O Francois Hugues, ενεργός καταναλωτής από το δίκτυο της Nature & Progrès στη Γαλλία, μοιράστηκε μαζί μας το πώς οργανώνονται και δουλεύουν οι επιμέρους επιτροπές τους. Επίσης, πώς συντονίζεται και λειτουργεί η συμμετοχική πιστοποίηση κατά τη διάρκεια του έτους, πώς ενδυναμώνει και αναπτύσσει τις συνεργασίες παραγωγών-καταναλωτών στο πλαίσιο του δικτύου τους. Τέλος, να εξήγησε πως στηρίζεται οικονομικά όλη αυτή η διαδικασία.
3η εκδήλωση, 14/3/2019, στο χώρο «Το ΠεριβΟΛΟΙ μας», Θεσσαλονίκη
Στην τρίτη συνάντηση μιλήσαμε για τη θεμελιώδη λειτουργία της Συμμετοχικής Πιστοποίησης και εμβαθύναμε στο πώς επηρεάζεται μια κοινότητα από την επιλογή να παρέχει η ίδια την εγγύηση που επιθυμεί για την τροφή που καταναλώνει, αυτόνομα, έξω από δημόσιους και ιδιωτικούς θεσμούς.
Μαζί μας είχαμε τον Christophe Nothomb, συντονιστή του δικτύου ΚΥΓΕΩ του Βελγίου. Ο καλεσμένος μας, μας μετέφερε την εμπειρία του για το πώς χρησιμοποιείται η Συμμετοχική Πιστοποίηση στο δίκτυο του Βελγίου και πώς ενδυναμώνει και αναπτύσσει τις συνεργασίες παραγωγών-καταναλωτών στο πλαίσιο του δικτύου τους.
Ανακαλύψαμε σε αυτή την εκδήλωση ότι η Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία (ΚΥΓΕΩ), ένα εναλλακτικό διατροφικό μοντέλο οργάνωσης από-τα-κάτω, και η Συμμετοχική Πιστοποίηση, όταν δουλεύουν από κοινού είναι μια πραγματικά ολοκληρωμένη πρόταση συμμετοχής κι ενδυνάμωσης της τοπικής κοινότητας στο τι τροφή τρώει.
4η εκδήλωση, 20/7/2019, Λιτόχωρο, Κατερίνη
Ένα ενδιαφέρον ορόσημο στο πλαίσιο του έργου EATingCRAFT ήταν η οργάνωση μιας επίσκεψης σε ένα αγρόκτημα, προκειμένου να δείξουμε πώς γίνεται μια συμμετοχική αξιολόγηση των καλλιεργητικών μεθόδων στο πλαίσιο ενός Συστήματος Συμμετοχικής Πιστοποίησης. Η επίσκεψη αυτή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο τριήμερης εκπαιδευτικής εκδήλωσης με στόχο τη διάδοση της Κοινωνικά Υποστηριζόμενης Γεωργίας και τη δημιουργία καταλυτών για την προώθηση της ΚΥΓΕΩ σε όλη την Ελλάδα.
Η αξιολόγηση από ομοτίμους συντονίστηκε από την Τζέννυ Γκιουγκή, η οποία μετέφερε την εμπειρία της από διάφορα εγχειρήματα του εξωτερικού στα λιγότερο έμπειρα άτομα της ομάδας.
Πριν από την επίσκεψη, συζητήσαμε για τις αρχές και τις ανάγκες μας. Κατόπιν, συμφωνήσαμε εκ των προτέρων για το κοινό στόχο μας (πεδίο εφαρμογής της αξιολόγησης) και τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτή.
Ακολούθησε η ίδια η αξιολόγηση του αγροκτήματος.
Πρώτον, όλοι μαζί περιηγηθήκαμε στο αγρόκτημα, όπου η παραγωγός μας μίλησε για τις αρχές και τις πρακτικές καλλιέργειάς της. Ανακαλύψαμε περισσότερα μόνοι μας, αφού χωριστήκαμε σε μικρές ομάδες και κάναμε τη δική μας ελεύθερη εξερεύνηση αγροκτήματος.
Ακολούθησε μια οικεία αλλά μεθοδική συζήτηση σε στρογγυλό τραπέζι. Συζητήσαμε συλλογικά για το αγρόκτημα και τις πρακτικές, καθώς και τον τρόπο που ενεργήσαμε ως ομάδα. Σε αυτό το χώρο που δημιουργήθηκε, οι ομότιμοι παραγωγοί κουβέντιασαν με τον παραγωγό που αξιολογήθηκε. Παράλληλα, αντάλλαξαν ιδέες για τις μεθόδους τους, ενεργώντας με τρόπο αμοιβαίας μάθησης.
Στο τέλος, εφαρμόσαμε οπτικά εργαλεία για να αναλύσουμε την εμπειρία μας, να καταγράψουμε τις εντυπώσεις μας και να αποτυπώσουμε συμμετοχικά το πώς αξιολογήσαμε το αγρόκτημα. Τα άτομα δούλεψαν σε ομάδες χρησιμοποιώντας τη νοητική χαρτογράφηση. Για να αναλύσουμε το πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις με συμμετοχικό τρόπο μας βοήθησε το διάγραμμα αράχνης.
Οι περισσότερες δημοσιεύσεις είναι επίσης διαθέσιμες στην Αγγλική γλώσσα, στην Τσεχική γλώσσα, και στην Ουγγρική γλώσσα στις ιστοσελίδες των συνεργατών μας. Για υλικό στα γαλλικά, επισκεφθείτε τη Γαλλική έκδοση της βιβλιοθήκης του PGS.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΣΣΠ, επικοινωνήστε με το Αγροοικόπολις στο bethechange@agroecopolis.org . Μπορείτε επίσης, να γραφτείτε στη λίστα επικοινωνίας για το ΣΣΠ του IFOAM, στέλνοντας mail στο pgs@ifoam.bio.
Επιπλέον πληροφορίες
Περισσότερες πηγές για τα Συστήματα Συμμετοχικής Πιστοποίησης:
- Πληροφορίες για το ΣΣΠ στα ελληνικά: ΕΔΩ
- Κοινωνικός έλεγχος στην παραγωγή και Συμμετοχική Πιστοποίηση (video)- Αντιδραστήριο ΕΡΤ3: Μπορείτε να δείτε την εκπομπή: ΕΔΩ
- PGS basics: Μάθετε περισσότερα για το PGS και βρείτε απαντήσεις σε συνήθεις ερωτήσεις (Αγγλικά)
- Για υπεύθυνους χάραξης πολιτικής (Αγγλικά): Why invest in Participatory Guarantee Systems? (link is external) (FAO and IFOAM – Organics International, 2019)
- IFOAM PGS Media Library για περισσότερα βίντεο και δημοσιεύσεις σε διάφορες γλώσσες.
Περισσότερες πληροφορίες για την Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία (ΚΥΓΕΩ):
- Αγροοικόπολις: Αγροοικόπολις – ΚΥΓΕΩ
- URGENCI: Urgenci website (link is external) , https://hub.urgenci.net/
- Κατεβάστε το εγχειρίδιο στα ελληνικά: «Γίνε μέρος της ΚΥΓΕΩ!«
- Κατεβάστε το εγχειρίδιο στα ελληνικά: «Εγχειρίδιο ΚΥΓΕΩ: Από Παραγωγό προς Παραγωγό«
Τα περισσότερα εκπαιδευτικά υλικά που υπάρχουν σε αυτή τη σελίδα, δημιουργήθηκαν με την υποστήριξη του προγράμματος Erasmus+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο του προγράμματος EATingCRAFT project.
Πρέπει να συνδεθείτε για να σχολιάσετε.